KHÚC IX
Thung lũng của những vị chúa
tể trần gian (kết thúc) – Cổng vào Tĩnh thổ.
Người vợ lẽ của lão Titônê
Ở phía ban công hiện ra trắng toát
Rồi vội rời vòng tay người bạn đời.
4 Vầng trán nàng rực
sáng như ngọc quí
Xếp thành hình một con vật kinh hoàng
Thường tấn công người bằng đuôi của nó.
7 Và đêm tối, nơi
chúng tôi đang ở
Đã đi lên hai bước để vươn mình
Rồi hạ cánh, bước thứ ba tiếp đó.
10 Khi còn mang gánh
nặng với Ađam
Thấy buồn ngủ, tôi nằm dài trên cỏ
Nơi năm người chúng tôi từng ngồi lên.
13 Khi chim én ríu
rít đón bình minh
Chúng cất lên những bài ca buồn bã
Nhắc lại những điều bất hạnh đầu tiên.
16 Trí lực chúng tôi
thoát từ xác thịt
Và bắt đầu hành động nhờ tư duy
Rất thần diệu trong cách nhìn sự vật.
19 Tôi đã thấy hình
như trong giấc mộng
Con đại bàng lông vàng trên không trung
Đang xòe cánh và sẵn sàng đáp xuống.
22 Tôi tưởng như đấy
là nơi rừng xanh
Ganimêđi phải xa bè bạn
Khi bị điều lên phụng sự các thần.
25 Tôi đã nghĩ: có
lẽ theo thói quen
Nó săn mồi ở nơi tôi đang ở
Còn nếu không thì nó đã bàng quan.
28 Rồi bỗng nhiên nó
quay lại phía tôi
Và đáp xuống như một luồng sấm sét
Rồi nó cắp tôi lên tận lò trời.
31 Ở đó hình như cả
tôi và chim
Đều bị thiêu ở trong lò lửa cháy
Và đến đây, tôi chợt tỉnh giấc nồng.
34 Không khác gì
Asin khi tỉnh ngủ
Đang mơ màng đưa đôi mắt nhìn quanh
Không hiểu ra nơi nào mình đang ở.
37 Khi mẹ nhận chàng
từ lão Kirông
Mang sang Xirô, chàng đang ngủ thiếp
Dù ở đây quân Hy Lạp gặp chàng.
40 Quay lại chuyện
tôi, khi vừa tỉnh ngủ
Mặt mày tôi tái nhợt và run lên
Như một người lạnh buốt vì khiếp sợ.
43 Chỉ có Thầy tôi
thì vẫn ở bên
Mặt trời lên, giờ thứ ba đã điểm
Tôi quay mặt nhìn về phía biển xanh.
46 Thầy tôi bảo:
“Không còn gì sợ nữa
Hãy yên tâm, chúng ta sắp tới rồi
Đừng nén chặt trái tim, mà hãy mở.
49 Và cuối cùng, con
nhìn ra Tĩnh thổ
Con hãy xem cái thành đá bao quanh
Cửa ra vào là lỗ xuyên khối đá.
52 Khi vầng đông vừa
bắt đầu chiếu sáng
Tâm hồn con trong giấc ngủ đang chìm
Giữa trăm hoa trang điểm lòng thung lũng.
55 Có người đến nói:
“Tôi là Luxia
Hãy để tôi mang đi người đang ngủ
Tôi làm cho dễ con đường anh ta”.
58 Xoócđen khi đó
với các âm hồn
Nàng nhấc con lên khi ngày tỏ rạng
Nàng đi lên và ta bước theo nàng.
61 Nàng đã đặt con
xuống đây, nhưng trước
Đôi mắt nàng đã chỉ lối, và rồi
Nàng và giấc ngủ của con biến mất”.
64 Như một người
hoài nghi vừa trấn tĩnh
Và nỗi sợ hãi biến thành niềm tin
Khi sự thật vừa từ từ xuất hiện.
67 Thế là tôi thay
đổi, và Thầy nhìn
Thấy tôi đã yên tâm, nên bước tiếp
Còn tôi cất bước theo Thầy đi lên.
70 Hỡi bạn đọc, tôi
đề cao biết mấy
Đề tài của tôi, xin chớ ngạc nhiên
Rằng tôi được lớn lên cùng điều ấy.
73 Chúng tôi tiến
lại và nhìn rõ ràng
Nơi trước đó tôi tưởng là khối đá
Vỡ như lỗ hổng xuyên qua bức tường.
76 Tôi nhìn thấy
phía trước mình cánh cổng
Ba bậc to và màu sắc khác nhau
Và người gác cổng ngồi trong im lặng.
79 Người này ngồi ở
bậc trên cao nhất
Tôi mở to đôi mắt, nhưng mà tôi
Không chịu nổi ánh sáng trên khuôn mặt.
82 Người cầm trong
tay thanh kiếm tuốt trần
Mặt trời chiếu vào kiếm này sáng rực
Nhiều lần tôi cố nhưng chẳng dám nhìn.
85 Người canh cửa
bắt đầu: “Ngươi muốn gì?
Người dẫn đường ngươi đâu, hãy cẩn thận
Bước lên là phải trả giá đấy nghe”.
88 Thầy tôi đáp:
“Một cô nương trên trời
Am hiểu nơi này, lúc nãy vừa bảo:
“Hãy đi phía này, lối vào ở đây”.
91 Người gác cổng
liền trả lời thân mật:
Cầu mong Người sẽ dẫn dắt các ngươi
Đến cõi thiện, hãy bước chân lên bậc”.
94 Bậc đầu tiên
trong số ba bậc ấy
Chúng tôi bước lên đá bóng phẳng lỳ
Tôi thấy mình như đang soi gương vậy.
97 Bậc thứ hai màu
đen, chính xác hơn
Là màu tía, đá xù xì, khô khốc
Và lồi lõm cả bề dọc, bề ngang.
100 Bậc thứ ba là
tảng đá to đùng
Đường vân của đá dường như rực lửa
Trông giống như máu đang chảy thành dòng.
103 Thiên thần của
Chúa ngồi ở phía trên
Ngài ngồi ở đấy, đặt chân lên bậc
Trông giống như một pho tượng kim cương.
106 Tôi bước lên các
bậc, lòng thành kính
Theo như lời Thầy hướng dẫn bảo tôi:
“Hãy kính cẩn nhờ người ta mở cổng”.
109 Tôi quì xuống,
sùng kính dưới chân thiêng
Tôi cầu nguyện xin người ta mở cổng
Nhưng trước hết tôi đấm ngực ba lần.
112 Vạch bảy chữ P
lên trán của tôi
Thiên thần dặn: “Khi đã vào trong ấy
Nhớ phải rửa sạch các vết thương này”.
115 Y phục của người
có màu đất thó
Đất đã khô, hoặc là giống màu tro
Người rút trong túi ra hai chìa khóa.
118 Một chiếc bằng
bạc, một chiếc bằng vàng
Dùng cái màu vàng rồi sang màu bạc
Người làm thành thạo, khiến tôi yên tâm.
121 Người bảo: “Nếu
ngươi dùng lẫn hai chìa
Thì không thể nào quay được ổ khóa
Và tất nhiên, cửa sẽ chẳng mở ra.
124 Một chìa này quí
hơn, còn chìa kia
Cần rất nhiều hiểu biết và trí tuệ
Vì chính nó tháo gỡ điểm nút kia”.
127 Tôi nhận chìa
khóa từ Thánh Pie
Người bảo tôi: “Bây giờ chưa mở vội
Vì dưới chân có ai cầu xin gì”.
130 Rồi người nói,
khi đẩy cánh cửa thiêng:
“Hãy đi vào, nhưng mà ta báo trước
Sẽ bị đuổi ra nếu ngoái lại nhìn”.
133 Khi chiếc trụ
đứng của cánh cửa đó
Quay theo bản lề trong ổ rất sâu
Thì tiếng kim loại rít lên giòn giã.
136 Hang Tácpêa cũng
không kêu thế
Mà cánh cửa ở đó không chắc bằng
Nên Mêtenlô mất kho của quí.
139 Về phía cửa mở,
tôi quay lại nhìn
Như có tiếng hát “Ngợi ca Đức Chúa”
Tiếng cửa mở hòa cùng tiếng hát êm.
142 Điều vừa nghe
cho tôi ý nghĩ rằng
Có một điều ta thường cảm nhận được
Khi nghe tiếng hát hòa theo tiếng đàn
145 Thì lời ca, khi
nghe được, khi mất.
KHÚC IX
1-5. Người vợ lẽ của lão Titônê - nói về nữ thần Rạng đông (Aurora).
6. Nói về chòm
sao Hồ Cáp (Scorpio).
7-9. Đêm... đi lên hai bước - đã qua hai giờ kể từ khi đêm bắt đầu và giờ thứ ba cũng sắp kết thúc.
10. Khi còn mang gánh nặng với Ađam - nghĩa là
gánh nặng thân xác của người đang sống. Virgil và những linh hồn khác thì đâu cần ngủ.
12. Năm người - những người này gồm: Dante, Virgilio, Sordello,
Nino Visconti và Currado Malaspina.
15. Nhắc lại những điều bất hạnh đầu tiên - Progne
trả thù chồng mình là Tereo, người đã cưỡng hiếp em gái Filomela rồi cắt lưỡi nàng để khỏi bị tố cáo, bằng cách dọn cho Tereo ăn thịt
của con trai mình. Về sau chuyện bại lộ, Tereo âm mưu giết chết cả hai chị em nhưng Progne đã hóa thành chim họa mi còn
Filomela hóa thành chim én (M., VI, 424-674).
23. Ganimede - con vua Tơ roa bị Giove bắt đưa lên Thiên đình
làm người hầu rượu các thần linh.
34-39. Không khác gì Asin khi tỉnh ngủ - đoạn này
nói về câu chuyện nữ
thần Teti, mẹ của Asin không muốn cho con trai mình tham gia cuộc chiến Tơ roa đã đưa chàng đến đảo Sciro khi
chàng đang ngủ. Nhưng
ở đây Ulisse và
Diomede đã nhận ra và đã quyến rũ chàng.
54. Lucia - (X, ĐN., II, 97-112).
112. Vạch bảy chữ P lên trán của tôi - P là chữ cái đầu của từ “peccatum” (tội lỗi), đây là bảy tội
của người trần mà cần được làm sạch trong quá trình đi lên qua
các tầng của Tĩnh thổ.
136-138. Hang Tácpêa - Tarpea là nơi cất giữ kho báu quốc gia do Cecilio Metello
canh giữ. Khi Cesare tiến
vào Roma đã dùng vũ lực chiếm đoạt kho báu này.
140. Ngợi ca Đức Chúa - trong nguyên bản là “Te
Deum” bằng tiếng Latinh.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét