Dante - TĨNH THỔ - Khúc 2

KHÚC II

Trên bãi biển tiền Tĩnh thổ – Những linh hồn mới đến.

Vào lúc này, khi mặt trời vừa lặn

Đường chân trời ở bốn phía bao quanh

Thành Giêruxalem ở trên đỉnh điểm.

⁴ Đêm tối phủ lên bán cầu bên kia

Từ sông Hằng chòm Thiên bình xuất hiện

Dần thoát ra khi bóng tối trị vì.

⁷ Bầu trời sáng, dường như vui vẻ thế

Và màu hồng có từ buổi bình minh

Cũng dần dần đổi sang màu vàng nghệ.

¹⁰ Chúng tôi vẫn đi dọc theo bờ biển

Như người đi và nghĩ đến lộ trình

Đầu óc đã đi mà thân bất động.

¹³ Và bỗng nhiên, như trước buổi bình minh

Ngôi sao Hỏa phía tây, trên mặt nước

Chiếu trên màn hơi nước đặc màu hồng.

¹⁶ Bỗng nhiên xuất hiện và tôi thấy được

Một luồng ánh sáng trên biển rất nhanh

Nhanh đến mức không có gì sánh kịp.

¹⁹ Tôi muốn đem điều này hỏi thầy tôi

Đã định thế nhưng rồi tôi nhìn thấy

Luồng sáng kia càng lớn và sáng ngời.

²² Từ bốn phía một cái gì xuất hiện

Dưới cái này một vật nữa nhô ra

Như những vạch và có màu trăng trắng.

²⁵ Lúc này Thầy tôi chưa nói một lời

Khi dải trắng hiện rõ hình đôi cánh

Thì Thầy hiểu là Thiên sứ đến đây.

²⁸ Thầy kêu lên: “Quì gối, chắp tay lạy

Thiên sứ từ trời giờ đã xuống đây

Còn nhiều vị nữa rồi con sẽ thấy.

³¹ Ngài không cần phương tiện của con người

Không mái chèo, hay buồm, không cần đến

Từ nơi xa tít tắp đến nơi đây.

³⁴ Con xem kìa, ngài hướng lên trời xanh

Bằng đôi cánh muôn đời xuyên không khí

Không như bộ lông cát bụi dưới trần”.

³⁷ Từ phía xa Thiên sứ đang gần đến

Thiên điểu trông càng rực rỡ bao nhiêu

Đôi mắt tôi càng chói vì ánh sáng.

⁴⁰ Tôi cúi đầu. Thần đến bên bờ biển

Ngài bước lên con thuyền nhỏ, nhẹ nhàng

Mà vạch đầu, mặt nước chưa chạm đến.

⁴³ Vị thiên thần đứng ở đầu mũi thuyền

Vẻ mặt đầy vẻ an nhiên cực lạc

Một trăm âm hồn ngồi ở dưới chân.

⁴⁶ “Dân Ítxaraen đã rời Ai Cập”

Tất cả hòa cùng tiếng hát vang lên

Rồi họ hát bài Thánh ca đến hết.

⁴⁹ Vị Thiên sứ tiếp tục làm dấu thánh

Rồi một trăm âm hồn nhảy lên bờ

Thiên sứ đi cũng nhanh như khi đến.

⁵² Cả đám đông lạ lẫm với nơi này

Đưa mắt nhìn khắp chung quanh bốn phía

Giống như những người vừa mới đến đây.

⁵⁵ Ánh sáng mặt trời tỏa khắp bốn phía

Giữa bầu trời xua chòm sao Nam Dương

Bằng những mũi tên của mình thiện nghệ.

⁵⁸ Đám đông mới tiến về phía chúng tôi

Và chỉ nói mấy lời: “Làm ơn chỉ

Cho chúng tôi con đường đi lên đồi”.

⁶¹ Viếcghiliô trả lời: “Các vị nghĩ

Rằng chúng tôi rất thông thuộc nơi này

Chúng tôi cũng hành hương như các vị.

⁶⁴ Chúng tôi chỉ đến trước một giờ thôi

Theo đường khác, gai góc và nghiệt ngã

Việc leo đồi – giờ như một trò chơi”.

⁶⁷ Đến lúc này các âm hồn biết rằng

Tôi đang thở, nghĩa là tôi còn sống

Làm họ vô cùng bối rối, ngạc nhiên.

⁷⁰ Như sứ giả cầm ô liu đưa tin

Cả đám đông tò mò dần quây lại

Không một ai lo ngại chuyện chen chân.

⁷³ Thế rồi những âm hồn rất may mắn

Nhìn chằm chằm lên gương mặt của tôi

Hầu như quên thời gian và nơi chốn.

⁷⁶ Có một người chen chân lên phía trên

Rồi ôm tôi với vẻ rất vồ vập

Tôi cũng làm như người ấy với mình.

⁷⁹ Âm hồn hư ảo mà tôi nhìn được

Ba lần tôi giang tay để ôm người

Và ba lần người ôm tôi vào ngực.

⁸² Vẻ sửng sốt lộ ra trên mặt tôi

Khiến âm hồn mỉm cười rồi quay bước

Làm cho tôi vội vã bước theo người.

⁸⁵ Âm hồn nhẹ nhàng bảo tôi đứng lại

Đến lúc này tôi mới nhận ra anh

Tôi năn nỉ để cùng ôn chuyện cũ.

⁸⁸ Hồn bảo: “Xưa ta yêu mến người

Giờ thanh thoát, ta vẫn yêu như thế

Còn người vì sao đi đến nơi này?”

⁹¹ “Caxenla của tôi ơi – tôi nói –

Tôi chu du để đến giới hạn này

Còn anh, sao mất nhiều thời gian vậy?”

⁹⁴ Hồn nói rằng: “Họ không hề xúc phạm

Nhưng họ dẫn ai là theo ý mình

Đã nhiều lần họ không cho tôi đến.

⁹⁷ Rồi ý muốn của họ đã hình thành

Đến bây giờ là đã cách ba tháng

Họ bằng lòng nếu ai muốn đi lên.

¹⁰⁰ Tôi lúc đó đã nhìn ra bờ biển

Nơi nước sông thành nước biển mặn mòi

Là nơi tôi được người ta tiếp nhận.

¹⁰³ Thiên thần đã xòe cánh ở cửa sông

Bởi vì đây là nơi thường tụ họp

Những ai không đi xuống Akêrông”.

¹⁰⁶ Tôi nói: “Nếu như anh còn nhớ rõ

Thì xin dừng những khúc hát tình yêu

Từng một thời đã làm tôi đau khổ.

¹⁰⁹ Từng an ủi, và nhiều khi thích thú

Linh hồn tôi và cả thân xác tôi

Đến nơi này, vượt qua bao gian khó”.

¹¹² “Tình yêu ơi, hãy trò chuyện cùng ta” –

Anh hát lên, sao dịu dàng quá đỗi

Trong lòng tôi còn vọng đến bây giờ.

¹¹⁵ Thầy tôi và những âm hồn sung sướng

Nghe lời anh mà cảm thấy vui lòng

Dường như không còn điều chi cần đến.

¹¹⁸ Chúng tôi chăm chú lắng nghe tiếng hát

Nhưng bỗng cụ già tốt bụng quát to:

“Sao thế kia, lũ linh hồn chậm chạp

¹²¹ Sao dừng lại, và sao lơ đễnh thế

Hãy chạy nhanh lên núi trút hình hài

Với vỏ này làm sao nhìn thấy Chúa?”

¹²⁴ Như chim bồ câu kết lại thành bầy

Lặng lẽ đi nhặt lúa mì, lúa mạch

Chẳng còn đâu vẻ kiêu hãnh thường ngày.

¹²⁷ Nhưng nếu bỗng nhiên có gì đáng sợ

Chúng bỏ mồi và vội vã bay đi

Còn điều gì quan trọng hơn thế nữa.

¹³⁰ Tôi nhìn thấy những kẻ mới đến đây

Bỏ lời ca và chạy về sườn núi

Giống như người đi tìm kiếm điều may

¹³³ Và chúng tôi cũng vội vàng như vậy.

KHÚC II

3-6. Theo kiến thức địa lý thời Dante, phần đất của địa cầu có người ở trải từ sông Hằng ở phía đông đến Tây Ban Nha ở phía tây. Jerusalem ở trung tâm giữa cực bắc và xích đạo.

46. Dân Ítxaraen đã rời Ai Cập - câu này trong nguyên bản là: “In exttu Israel”, ý nói việc dân Israel thoát khỏi việc làm nô lệ ở Ai Cập, giống như các âm hồn được giải thoát tội lỗi để trở thành trong sạch. Đây là câu mở đầu của Thánh vịnh 114.

91. Caxenla của tôi - đây là một người bạn của Đantê, nhạc sĩ, ca sĩ Casella.

94-105. Casella kể cho Dante rằng những ai không phải đi xuống Acheronte, nghĩa là không phải xuống chịu cực hình ở Địa ngục thì được tập trung ở cửa sông Tevere (Tiberis), từ đó các thiên thần sẽ chở họ đến Tĩnh thổ. Mặc dù lúc đầu Casella không được các thiên thần chở đi ngay nhưng anh ta không cảm thấy bị xúc phạm vì tin rằng họ làm theo ý trời. Nhưng lúc này là mùa xuân năm 1300, kể từ lễ Giáng sinh, nhà thờ đã tha cho những hồn lầm lỗi nhiều tội nên những ai muốn đi thì họ sẵn lòng cho đi hết.

112. Tình yêu ơi, hãy trò chuyện cùng ta - đây là câu mở đầu một bài canzone trong tác phẩm “Bữa tiệc” của Dante.