KHÚC XXI
Tầng thứ năm (kết thúc).
Bị hành hạ bởi cơn khát bẩm sinh
Chỉ có thể làm dịu bằng thứ nước
Mà Xamaritanna đã từng được ban.
4 Tôi bước theo Thầy
một cách vội vàng
Và vất vả trên con đường bề bộn
Trước sự trừng phạt vẫn thấy động lòng.
7 Và đột ngột, như
lời Thánh Luca
Chúa Giêsu khi vừa ra khỏi mộ
Đã thấy trước mặt hai Thánh tông đồ.
10 Ở đây cũng thế,
một hồn đuổi theo
Hồn bước trên những người nằm dưới đất
Chúng tôi không nhận thấy, nhưng hồn kêu:
13 “Những người anh
em, cầu cho các người
Được bình an”. Chúng tôi liền quay lại
Viếcghiliô liền vội đáp lời:
16 “Tôi cầu mong cho
tòa án công lý
Cho ngươi về cõi cực lạc bình an
Còn tôi đã bị ra rìa muôn thuở”.
19 “Sao! Nếu không
phải là hồn được gọi –
Hồn nói và rảo bước cùng chúng tôi –
Ai dẫn ngươi lên bậc này của Chúa?”
22 Thầy tôi liền bảo:
“Nếu ngươi chú ý
Đến những dấu hiệu người này đang mang
Anh ta trong số những người mộ đạo.
25 Nhưng vì nữ thần
kéo sợi muôn đời
Vẫn chưa hề kéo hết các cọc sợi
Mà Cờlôtô giao cho mỗi người.
28 Linh hồn anh ấy
cũng như chúng ta
Nhưng không thấy được như chúng ta thấy
Nên không thể một mình đi lên cao.
31 Và tôi được gọi
từ nơi Địa ngục
Để dẫn đường và hướng dẫn anh ta
Một khi điều này tôi còn làm được.
34 Nhưng hãy nói, có
thể ngươi biết được
Vì sao núi rung chuyển, và tiếng kêu
Từ chân núi đến những tầng ẩm ướt?”
37 Câu hỏi đó, Thầy
xâu đúng lỗ kim
Ước muốn của tôi và tôi chờ đợi
Cơn khát của tôi dịu bớt một phần.
40 Hồn bắt đầu nói:
“Sự rung chuyển đó
Không phải là rối loạn bất bình thường
Không phải điều vượt ra ngoài luật lệ.
43 Không thay đổi,
ngay cả sự tưởng nhớ
Của trời xanh rồi lại trở về trời
Chỉ điều này – là nguyên nhân có thể.
46 Ở đây không mưa,
mưa đá hay tuyết
Không còn sương băng giá từ trên cao
Lối đi lên cũng chỉ có ba bậc.
49 Cũng không có
mây, dù dày, dù mỏng
Và cô con gái của Tamantê
Thường đi xuống giữa những hồn phiêu lãng.
52 Không khí khô
nóng không có ở đây
Trên những bậc tam cấp tôi vừa nói
Dưới chân người thay mặt Thánh Pie.
55 Dưới thấp có thể
đôi khi rung chuyển
Bởi luồng gió ẩn trong lòng đất kia
Còn ở đây không bao giờ rung chuyển.
58 Núi rung chuyển
khi có một linh hồn
Cảm thấy mình trong sạch, liền đứng dậy
Hoặc đi lên, và tiếng hát nghe vang.
61 Dấu hiệu làm sạch
thể hiện ý chí
Tự do thay đổi việc lưu lại đây
Rồi đột nhập, làm cho hồn thích thú.
64 Trước kia hồn
muốn nhưng bị ngăn cản
Và công lý thần thánh sẽ hướng về
Sự trừng phạt như hướng về tội trạng.
67 Tôi phải nằm chịu
trừng phạt ở đây
Hơn năm trăm năm, bỗng nhiên cảm thấy
Mong muốn một nơi tốt hơn nơi này.
70 Chính vì thế mà
khắp nơi chuyển động
Những linh hồn ca ngợi Chúa vang hơn
Những ai đang còng lưng vì đau đớn”.
73 Linh hồn nói vậy
vì uống ngọt hơn
Cái cơn khát mà chúng tôi chịu đựng
Tôi thấy vui đã trò chuyện với hồn.
76 Thầy tôi nói:
“Bây giờ tôi đã thấy
Cái lưới giữ lại và thoát ra sao
Vì sao núi chuyển, vì sao hát vậy.
79 Nhưng người là
ai, hãy cho tôi biết
Tại sao hàng thế kỷ, năm lại năm
Người nằm ở đây, cho tôi biết được”.
82 “Khi mà Titô tài
giỏi trả thù
Cho vết thương, do nhờ Chúa giúp đỡ
Máu chảy ra bị Giuđa bán đi –
85 Linh hồn trả lời
– tôi đã ở đó
Với cái tên vinh dự được lưu truyền
Dù nổi tiếng nhưng Đức tin chưa có.
88 Giai điệu bài hát
của tôi dịu êm
Tuy người Tuludơ mà La Mã vẫn nhận
Và trán tôi trang điểm cành kim nương.
91 Tên Xtaxiô người
đời vẫn nhớ
Đã ca ngợi Têbê và Asin
Nhưng chết khi cuốn thứ hai dang dở.
94 Nhiệt tình của
tôi từ những tia lửa
Xuất phát từ ngọn lửa của thánh thần
Từng thắp sáng cho cả ngàn thi sĩ.
97 Tôi muốn nói đến
sử thi Êneiđa
Nó là mẹ, vú nuôi cho tôi viết
Thiếu nó thơ tôi không đáng một xu.
100 Để được sống vào
thời Viếcghiliô
Tôi chấp nhận trả thêm một năm nữa
Trước khi tôi ra khỏi chốn lưu đày”.
103 Viếcghiliô nhìn
sang tôi im lặng
Với vẻ mặt như bảo: “Đừng nói gì”
Nhưng tất cả dễ gì theo ý muốn.
106 Vì tiếng cười và
tiếng khóc đều do
Cái tình cảm ở người này người nọ
Ở người thành thật nó vẫn tuôn ra.
109 Tôi mỉm cười,
hình như trong nháy mắt
Linh hồn im bặt nhìn vào mắt tôi
Ở đó ý nghĩ thấy rõ ràng nhất.
112 “Cầu cho ngươi
sự kết thúc tốt đẹp –
Hồn nói tiếp – vì sao trên mặt ngươi
Lúc nãy thoáng nụ cười, chỉ vừa tắt?”
115 Tôi bị kẹt ở
giữa hai làn đạn
Một bên bảo im, một bên yêu cầu
Tôi thở dài, nhưng Thầy tôi hiểu chuyện
118 Đã nói với tôi:
“Thôi đừng ngại ngần
Hãy trả lời, nói cho anh ta hiểu
Điều anh ta hỏi với nhiều băn khoăn”.
121 Và tôi đáp: “Hỡi
hồn muôn năm cũ
Người ngạc nhiên về nụ cười của ta
Nhưng có điều ngạc nhiên hơn thế nữa.
124 Cái người đang
hướng đôi mắt nhìn lên
Chính là Viếcghiliô mà người đã mượn
Nhiệt tình ca ngợi con người, thánh thần.
127 Nếu người nghĩ
nụ cười của ta có
Nguyên nhân khác, thì gạt bỏ, hãy tin:
Lời người đã nói là về người đó”.
130 Linh hồn đã cúi
xuống để hôn chân
Của Thầy tôi. Thầy nói: “Đừng làm thế
Đây một linh hồn gặp một linh hồn”.
133 Xtaxiô đứng dậy:
“Xin người hiểu cho
Tình yêu với người trong tôi cháy bỏng
Làm tôi quên mất trạng thái hư vô
136 Coi linh hồn như
một thân xác sống.
1-3. Bị hành hạ bởi cơn khát bẩm sinh - là cơn khát hiểu biết mà chỉ có thể dịu đi
bằng thứ “nước sống” mà người đàn bà Xamaritanna đã từng được ban. Đây là một tích trong Kinh Phúc
Âm (Giăng, IV, 1-42).
25. Nữ thần kéo sợi muôn đời - đây là Cloto, một
trong ba nữ
thần phụ trách vấn đề sinh mệnh con người. Làchesis (X, TT., XXV, 79) xâu chỉ (bắt đầu cuộc đời),
Cloto kéo sợi
(kéo dài cuộc đời), Atropos cắt chỉ (kết thúc cuộc đời) (X, ĐN., XXXIII, 126).
50. Con gái của Tamantê - tức Iride, con gái của Taumante và
Electra, thường
xuống trần gian truyền tin của các thần.
52. Không khí khô nóng - theo Aristotle, không khí
khô nóng sinh ra gió.
56. Gió ẩn trong lòng đất - theo Aristotle, gió ẩn
trong lòng đất sinh ra động đất.
82. Titô tài giỏi
trả thù - tức
Tito, một vị tướng
La Mã đã chiếm và phá hủy thành Jerusalem (năm 70 tr. CN) trả thù cho Giêsu.
91. Xtaxiô người đời vẫn nhớ - Stazio (45 - 96), nhà thơ La Mã, tác giả của hai tập anh hùng
ca: Thébaide và Achilleide (chưa hoàn thành). Ông quê ở Napoli nhưng ở đây Dante đã nhầm với Lucius Statius Ursulus, người Toulouse.
102. Chốn lưu đày - tức Tĩnh thổ.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét